Voor het toekomstige waterstofnetwerk is de vormgeving van het wettelijk kader cruciaal. VEMW is hierbij nauw betrokken. 
De Europese Unie heeft in december in trialoog (Commissie, Parlement en Raad) een besluit genomen over het waterstof en koolstof-vrij gaspakket (gasregulering en -verordening). De daarin vastgelegde richtlijnen en voorwaarden moeten binnen twee jaar na publicatie geïmplementeerd zijn in nationale wetgeving. VEMW is betrokken geweest bij de vormgeving van het pakket via haar zusterorganisatie IFIEC en het ministerie van EZK. Wij hebben onder meer gepleit voor een eerdere invoering van gereguleerde derdentoegang, strengere regelgeving op kortingen op nettarieven, strengere eisen voor waterstofbijmenging en verbreding van de duurzame waterstofafnameverplichting. Dat laatste is helaas niet gelukt. De RED-III richtlijn stelt een afnameverplichting van 42 procent groene waterstof in 2030 en in 2035 moet die zelfs 60 procent bedragen. Dat gaat geheel voorbij aan marktontwikkeling en realiseerbare projecten. Goed nieuws is dat Nederland vasthoudt aan invoering van gereguleerde derdentoegang – zoals geldt voor elektriciteit en aardgas - in 2031 en niet wacht op 2036. Dat betekent dat de onderhandelde toegang de facto niet langer duurt dan vijf jaar.

VEMW pleit voor een beperkte rol voor netbeheerders bij de productie van waterstof en voor een grote rol voor de markt.   
Bij de ontwikkeling van een nieuwe markt is het van belang dat duidelijk is welke partijen welke rollen op zich nemen en welke verplichtingen deze partijen hebben. Netbeheerders moeten bijvoorbeeld beperkt zijn in de rollen die zij mogen vervullen, omdat zij anders oneerlijk concurreren met de rest van de markt. VEMW heeft hier ook in 2023 voor gepleit, gebaseerd op een 2022 zienswijze en het position paper Waterstof uit 2020.

Afgelopen jaar waren wij actief betrokken bij de discussie omtrent de kwaliteit van waterstof in het toekomstige waterstofnetwerk.  
Gasunie zette op basis van consultaties en haar eigen positie (hergebruik oude, ‘vervuilde’ aardgasleidingen) eerder in op een waterstofkwaliteit van 95 en vervolgens 98 procent zuiverheid. In 2023 hebben TNO en DNV op aandringen van onder meer VEMW onderzoek gedaan. Doel: onderzoeken wat vanuit een keten- en maatschappelijke kosten-batenanalyse een optimale zuiverheid is. Uit het onderzoek is afgelopen zomer gebleken dat een zuiverheid van 99,5 procent waterstof optimaal is. Percentages tussen 99,8 en 99,99999 leiden tot toenemende kosten. Voor de meeste gebruikers van waterstof is deze kwaliteitsnorm hanteerbaar, ook al geldt dat niet voor alle toepassingen (voorbeeld: elektrolyser als producent en brandstofcel als gebruikstoepassing). 

Met ons position paper Waterstofcertificering (2022) vragen wij aandacht voor het belang van inzicht in kwaliteit en oorsprong van waterstof. 
Net zoals bij elektriciteit en groen gas, is certificering van waterstof noodzakelijk om aan de meerwaarde van duurzame waterstof te kunnen verdienen. Daarnaast zijn certificaten van belang om de lagere CO2-intensiteit van uw productieproces aan uw afnemers te kunnen aantonen en om aan de overheidsdoelstellingen te voldoen. Leden van VEMW hebben aangedrongen op een duidelijk industriestandpunt over waterstofcertificering. Dit resulteerde in 2022 in het VEMW position paper Waterstofcertificering. Voor het afgelopen jaar is weinig resultaat in te boeken, maar het onderwerp blijft onder onze aandacht. 

VEMW zet zich in voor goede aansluitvoorwaarden met een redelijke en billijke verdeling van rechten en plichten tussen de toekomstige netbeheerder van het waterstofnetwerk en aangeslotenen. 
Voor de ontwikkeling van het waterstofnetwerk zijn de voorwaarden voor u om aangesloten te worden van groot belang. Voordat het waterstofnetwerk in 2030 wordt gereguleerd, heerst er een regime van onderhandelde toegang (nTPA). HyNetworkServices (HNS), de door de minister aangewezen toekomstig netbeheerder van het waterstofnetwerk, moet non-discriminatoire en redelijke voorwaarden aan netgebruikers aanbieden. In 2022 is besloten om in trialoog de onderhandelingen met de representatieve organisaties Energie Nederland en VEMW te laten plaatsvinden. Deze onderhandelingen gaan over de aansluit- en transportovereenkomst van het waterstofnetwerk. Ze geven invulling aan onder meer de redelijke voorwaarden voor o.a. de bemetering, aansprakelijkheid, force majeure, afsluitvoorwaarden, onderbrekingsvoorwaarden, socialisering van kosten en meer. Inzet van VEMW aan de trialoogtafel is te komen tot goede aansluitvoorwaarden met een redelijke en billijke verdeling van rechten en plichten tussen de beheerder (HNS) en aangeslotenen. De onderhandelingen in de afgelopen 1,5 jaar hebben in december 2023 geleid tot een 1.0 versie van de voorwaarden. In 2024 zullen vier nog openstaande ‘heikele punten verder uitonderhandeld worden. 

VEMW is betrokken bij diverse gremia over waterstof. 
Waterstof is een onderwerp met vele facetten: van productie en import tot verbruik. Door deel uit te maken van verschillende gremia over waterstof kunnen wij effectief de belangen van de energieverbruiker behartigen. Zo is VEMW via het Nationaal Waterstof Programma (NWP) in zowel de productie- als de verbruikersgroep betrokken bij het opstellen van het subsidie-instrumentarium en de verwante wetgeving.